Filial terapi, oyun ve aile terapisinin birleştiği psiko-eğitimsel bir yaklaşımdır. Ailelere çocuklarıyla oyun oynayarak iletişimlerini güçlendirmelerine yardımcı olur. Filial oyun terapisi, 1960’lı yılların başlarında Amerika’da Dr. Bernard ve Louise Guerney tarafından geliştirildi.
Daha sonra dünyanın birçok yerinde uzmanlar tarafından çocuklara ve ailelere yardım etmek için kullanıldı. Yapılan araştırmalar psiko-eğitimsel olan bu yaklaşımın çocukların sorunlu davranışlarını azaltmada, aile ve çocuk arasındaki iletişimi güçlendirmede çok etkili bir araç olduğunu göstermektedir.
Neden Her Ailenin Filial Terapiye İhtiyacı Var?
Her anne – babanın güçlü ve güçsüz yanları vardır. Anne baba olarak, anne baba olma sanatıyla doğmuyoruz ve çocuklarımız yetiştirirken bu alanda bilgi ve beceriler kazanmaya ihtiyaç duyuyoruz. Filial terapi ise ihtiyaç duyduğunuz bu bilgi ve becerileri size kazandırıyor, çocuğunuzla olan iletişiminizi güçlendiriyor.
Her ailenin filial terapiye katılarak çocuklarıyla iletişimlerini güçlendirmeye ya da yeniden yapılandırmaya ihtiyacı vardır. Anne baba olarak filial oyun terapisine katılmanız için çocuğunuzla ilgili bir problem yaşamanız gerekmiyor.
Çünkü filial terapi, çocuğunuzla nasıl oynamanız gerektiğini, iletişiminizi nasıl güçlendirebileceğinizi, çocuğunuzun dünyasına girerek, onun dilinde nasıl konuşabileceğinizi öğretiyor. Bu becerileri kazandıktan sonra filial terapi sonunda çocuğunuzun oyun terapisti oluyorsunuz ve her hafta bir defa kendi evinizde çocuğunuzla oyun terapisi uyguluyorsunuz. Bu terapileri evinizde uygulamaya düzenli olarak birkaç ay ya da gerekli görürseniz birkaç senede devam edebilirsiniz. Filial oyun terapisiyle çocuğunuzla olan iletişimizdeki gelişmeyi günden güne fark edeceksiniz.
Oyun terapötik etkiye sahiptir
Çocuklar duygu ve düşüncelerini, içsel çatışmalarını yetişkinler gibi kolayca anlayıp ifade edemezler ve bu duygularıyla başa çıkamazlar. Onlar için bunla başa çıkmanın, kendilerinin tanımanın yolu “oyun”dur. Bu nedenle oyun terapötik etkiye sahiptir.
Filial Terapi (FT) çocuğunuzla nasıl oynayacağınızı öğretir
Oyunun önemi üzerine eminim sayısız makaleler okumuş ve hepsi de çocuğunuzla oyun oynamanızı gerektiğini vurgulamıştır. Fakat hiçbiri çocuğunuzla nasıl oynayacağınız hakkında size bir yol göstermemiştir. Çünkü bu becerileri kazanmak için eğitim almanız gerekiyor. Çocuğunuzla oyun oynarken onun dünyasına girip, ihtiyaçlarını anlamanız, olumlu iletişim kurmanız için gerekli becerileri filial terapiyle öğrenir ve eğitim sonunda artık siz çocuğunuzun oyun terapisti oluyorsunuz.
Bu yaklaşımın en güçlü yanı anne babalara bu beceriyi kazandırması ve onların bunu çocuklarıyla kendi başlarına uygulamasıdır. Bütün aile müdahale programları anne babaları güçlendirmeyi amaçlar. Filial terapi ise; anne babaya, çocuklarıyla nasıl oynayabileceklerini ayrıntılı bir şekilde yaşatarak öğretir ve çocuklarını anlamalarına yardımcı olur. Çocuklarını anlayan anne – baba, çocuklarının ihtiyaçlarını daha iyi anlar ve ona yardımcı olur.
Anne baba olarak hiçbirimiz doğuştan çocuklarımızla nasıl oynayacağımız bilgi ve becerisiyle doğmuyoruz. Her ailenin şartları, çocukların kişilik özellikleri farklı da olsa çocukların dili aynıdır: “ oyun” dur. Oyunun çocuğumuzun gelişimi ve psikolojisi için ne kadar önemli olduğunu bilmemize rağmen; Çocuğumuzla etkili zaman geçirip, onların dilinde konuşup, onlarla nasıl oynayacağımızı bilmiyor olabiliriz. Bu yaklaşım ise bunun için gerekli bilgi ve becerileri kazanmanıza yardımcı oluyor.
Hem önleyici, hem de tedavi edici bir yaklaşımdır
Filial terapi hem önleyici, hem de tedavi edici bir yaklaşımdır. Filial terapiyle çocuğunuzun bir sorunu varsa, bu sorunlu davranışı azalacak, herhangi bir sorunu olmasa bile birçok beceriyi kazanma fırsatı bulacak ve en önemlisi sizinle güçlü bir bağ geliştirecektir. Anne baba olarak çocuğunuzun davranış problemleri varsa bu sorunları azaltmaya yardım edebileceksiniz.
Filial Terapiyle diğer çocuklarınızla da oyun terapisi uygulayabilir misiniz?
Filial oyun terapisinin bir diğer avantajı ise bu beceriyi kazandıktan sonra oyun terapisini diğer çocuklarınızla da yapabilmeniz. Anne baba olarak filial terapisine katıldığınızda, oyun terapisini evde diğer çocuklarınızla uygulayabilir, çocuklarınızla iletişimizi geliştirebilir ve güçlendirebilirsiniz. Kısacası anne baba olma bilgi ve becerilerinizi filial terapiyle kazanacak ve bunu günlük hayatınızda her zaman uygulayarak, çocuğunuzla çok güçlü bir bağ geliştireceksiniz.
Filial Terapi (FT) çocuğunuza ne kazandıracak ?
Filial oyun terapisi, Child-Centered Play Therapy’in (Çocuk Merkezli Oyun Terapisi), anne babalarla uygulanan versiyonudur. Çocuk merkezli oyun terapisi sırasında kontrol çocuktadır ve terapistin görevi çocuğun hızında çocuğu takip etmek, duygu ve düşüncelerine ayna tutarak güven duyacağı bir oyun ortamı hazırlamaktır. Çocuk Merkezli Oyun terapisine, yönlendirilmemiş oyun terapisi de denilmektedir.
Çünkü terapist, kesinlikle çocuğu, önerilerde bulunarak veya soru sorarak yönlendiremez. Amaç çocuğun kendini ifade etmesi, yargısız, doğru deneyimler kazanması, kendi duygularını ve ihtiyaçlarını öğrenmesidir. Filial terapide anne baba bu eğitimi alarak çocukların terapisti olur ve aynı kurallarla yönlendirilmemiş oyun terapisini evde yürütür.
Çocuklar, anne babasının terapist olduğu filial oyun terapisinde, kendi duygularını ve başkalarının duygularını anlamayı, duygularını ve düşüncelerini uygun şekilde ifade etmeyi, yaşadıkları içsel çatışmaları ve ikilemleri çözmeyi, sorumluluk almayı ve doğru seçimler yapayı öğrenir. Ayrıca problem çözme becerilerini geliştirmelerine, olumsuz davranışlarını azaltmalarına, anne babalarına karşı duydukları güvenlerinin artmasına, kendi özgüvenlerinin ve öz saygılarının artırmalarına da yardımcı olmaktadır.
Filial Terapi (FT) Anne baba olarak size ne katacak?
Filial oyun terapisi anne babaya verilen bir seminer, eğitim kursu değildir. Terapist, anne babaya bu becerileri, canlandırmalarla, taklitlerle, bilgi ve tavsiyeler vererek birebir hem anneyle, hem de babayla çalışarak, yaşatarak öğretir. Terapist bu becerileri anne babaya kazandırırken geribildirimlerde bulunur, güçlü yanlarını açıklar, eksiklerini gidermede destek olur.
Bu süreç boyunca gözlemlerini paylaşarak tavsiyelerde bulunur. Yani bu süreçte terapist her zaman anne babanın yanındadır. Bu yaklaşım hem aile danışmanlığını, hem de anne babaya bilgi ve beceriyi kendi deneyimlerinden yola çıkarak, bu süreci yaşatarak kazandırmayı kapsar. Ayrıca terapist çocuğun oynadığı oyun temalarını anne babayla birlikte konuşarak, çocukları hakkında daha derin bilgi sahibi olmalarına yardımcı olur ve bu temalar doğrultusunda ilişkilerini güçlendirmek için önerilerde bulunur ve aileyi empati kurarak dinler ve onların endişelerini paylaşır.
Peki, bu öğrenme ve uygulama sürecinde anne baba olarak neler kazanırsınız? Öncelikle çocuklarınızın gelişimini, duygularını ve motivasyonlarını daha iyi anlar, oyunun ve duyguların önemini yaşayarak daha iyi öğrenir, çocuğunuzla iletişimizi ilerletirsiniz. Olumlu sonuçları ortaya çıkaran diğer becerileri ve düşünceleri öğrenerek gelecekte oluşabilecek sorunları önlemenize de yardımcı olur.
Çocuklarınızla daha sıcak bir ilişki kurmanızı sağlar ve çocuğunuza olan güveniniz artar. En önemlisi artık anne baba olarak kendinize olan güveniz artar ve çocuğunuzla iletişim kurmaktan korkmaz, çocuğunuzla zevkle oyun oynayarak anne baba olmanın tadını çıkartırsınız.