Panik Atak Nedir?
Panik atak, beklenmedik bir anda ortaya çıkan ve genellikle birkaç dakika içinde zirve noktasına ulaşan, yoğun korku ve kaygı hissi olarak tanımlanır. Bu esnada kişi, o an için gerçek bir tehlike olmasa bile, kendisini sanki çok ciddi ve tehdit edici bir durumla karşı karşıyaymış gibi hisseder. Kalp çarpıntısı, nefes almakta güçlük, terleme, titreme ya da göğüs ağrısı gibi fiziksel belirtiler bu korkunun eşlikçisidir. Panik atağın en çarpıcı özelliği, kısa süreli ancak aşırı şiddetli bir korku dalgasıyla gelmesi ve kişiyi ansızın çaresiz bırakan yoğun bir panik durumuna sürüklemesidir.
Örneğin, kişi sakin bir şekilde evinde otururken, ders çalışırken ya da televizyon izlerken bir anda kalbinin hızlandığını, boğuluyormuş gibi zor nefes aldığını ve başının döndüğünü hissedebilir. Bu süreçte kişinin zihninde “Ya kalp krizi geçiriyorsam? Ölüyorum!” ya da “Şu an kesinlikle kontrolümü kaybediyorum, delireceğim!” gibi düşünceler belirebilir. Genellikle birkaç dakika içerisinde en üst düzeye ulaşan bu korku ve fiziksel tepkiler, çoğu zaman 10–30 dakika içinde kendiliğinden azalır. Ancak atak geçip bittikten sonra bile kişi uzun bir süre kaygılı kalabilir, yeni bir atağın tekrar gelip gelmeyeceği konusunda endişe yaşayabilir.
Panik atak, temelde vücudun “savaş ya da kaç” mekanizmasının gereksiz veya aşırı bir biçimde devreye girmesinden kaynaklanır. Bir tehlike anında bedende salgılanan adrenalin ve benzeri hormonlar, kalp ritmini ve solunum hızını artırır; kaslar kasılır, tansiyon yükselir. Bu doğal tepki, aslında bir yırtıcı hayvana karşı savunma veya hızlı kaçış için uyarlanmıştır. Ancak gerçek bir tehdit olmadan, örneğin evde sakin sakin otururken bu tepkilerin ortaya çıkması, “yanlış alarm” olarak görülebilir. Bu yanlış alarm sırasında bedensel değişimler çok yoğun hissedildiğinden, kişi gerçekten hayatı tehdit eden bir durum olduğunu düşünebilir.
Bu yazımız da ilginizi çekebilir: Öfke Nasıl Kontrol Edilir?
Panik atak ve panik bozukluk arasındaki fark
Tek başına bir veya birkaç panik atak geçirmek, mutlaka panik bozukluk tanısı konulacağı anlamına gelmez. Panik bozukluk, tekrarlayan beklenmedik panik atakların yanı sıra bu atakların yenileneceği korkusuyla kişinin hayatını kısıtlaması, sürekli bir beklenti kaygısıyla yaşaması ve çeşitli kaçınma davranışları geliştirmesi şeklinde tanımlanır. Yani eğer kişi “Bu ataklar ne zaman tekrar gelecek?” diye her an tedirginse, belli ortamlara veya durumlardan (“Kalabalıkta yakalanırsam rezil olurum” korkusuyla) kaçınmaya başladıysa ve bu durum yaşam kalitesini belirgin şekilde bozuyorsa, o zaman panik bozukluktan söz edilebilir.
Panik bozuklukta kişi, bir atak daha geçirme korkusuyla seyahat etmekten, yalnız kalmaktan, market gibi kapalı ya da kalabalık alanlara girmekten, hatta zaman zaman evinden çıkmaktan bile kaçınmaya başlayabilir. Bu kaçınmalar, “atak geçirme” korkusunun yarattığı bir çeşit kendini koruma çabasıdır. Ancak ironik olarak, kaçınma davranışları, panik bozukluğu körükleyen en önemli etkenlerden biridir; kişi ne kadar kaçınırsa, korku o kadar güçlenir.
Bu nedenle “panik atak” kısa süreli ama şiddetli bir korku nöbetini tarif ederken, “panik bozukluk” bu nöbetlerin tekrarlayıcı ve yaşamı kısıtlayıcı hale gelmiş olduğu durumu anlatır. İkisi arasındaki bu ayrıma rağmen, birçok kişi için panik atak, panik bozukluğun en belirgin ve sıkıntı verici özelliğidir.
Panik atağın fizyolojik mekanizması
Panik atağın temelinde, beyin ve vücudun aşırı duyarlılık gösterdiği bir alarm mekanizması yatar. Beyindeki amigdala ve ilgili sinir ağları, tehlike sinyallerini algılamak ve gerekli bedensel tepkileri başlatmakla görevlidir. Normal koşullarda gerçek bir tehdit gördüğümüzde (örneğin aniden üzerimize doğru gelen bir araba), vücut adrenalin salgılayarak kalp atışını hızlandırır, solunumu artırır, göz bebeklerini büyütür, kasları kasar ve enerjiyi en yüksek seviyeye çıkarır. Panik atakta ise bu süreç, görünürde hiçbir neden yokken tetiklenir.
Araştırmalar, panik bozukluğu olan kişilerin vücutta karbondioksit seviyesi hafifçe yükseldiğinde veya kalp hızı ufak tefek dalgalanmalar gösterdiğinde bile, bunu aşırı tehdit olarak algılayıp endişeye kapıldığını ortaya koymuştur. Örneğin, normal bir insanın hafif bir çarpıntıyı hemen fark etmeyebileceği veya önemsemeyebileceği bir durumda, panik atağa yatkın birey bu çarpıntıyı “Eyvah, kalbim duracak!” şeklinde yorumlayabilir. Bu felaketleştirme zihinsel olarak korkuyu yükseltir, korku yükseldikçe bedende daha fazla adrenalin salgılanır ve sonuçta bir panik atağı çemberi oluşur.
Bunun yanı sıra genetik faktörler, çocukluk döneminde yaşanan travmalar, süreğen stres ve bireyin kişilik yapısı gibi unsurlar da panik atağa yatkınlık oluşturabilir. Örneğin, ailesinde anksiyete bozukluğu veya panik bozukluk bulunan bir kişinin riskinin daha yüksek olduğuna dair bulgular mevcuttur. Ama bu asla “kaçınılmaz” bir durum değildir; doğru yaklaşımlar ve tedavilerle panik ataklar yönetilebilir.
Panik atak ne kadar sürer?
Panik ataklar genellikle en fazla 30 dakika civarında sürer ve belirtiler ilk 5–10 dakika içerisinde en üst düzeye ulaşır. Kişi, atak sırasında yoğun ölüm korkusu, boğulma hissi, kalp krizi geçiriyormuş gibi algılama veya kontrolünü kaybetme paniği yaşayabilir. Ancak çoğu zaman bu belirtiler bir noktada yatışmaya başlar. Yaklaşık 10–15 dakika sonra bedende yükselen stres hormonları yavaş yavaş metabolize olur, kalp atışları daha normal bir seviyeye döner ve kişi kısmen rahatlamaya başlar.
Elbette, bazen kişide “artçı” kaygı dalgaları olabilir. Yani şiddetli atak azalmaya başladığında bile “Ya tekrar hızlanırsa?” diye düşünüp yeni bir panik atağı tetikleme korkusu devam edebilir. Bu döngüdeki kişi, atak sonrasında da kendisini huzursuz, tedirgin ve bitkin hissedebilir. Ataklar sonlandıktan sonra kişinin dinlenmeye, belki de destek almaya ihtiyacı vardır. Bu nedenle, panik atak yaşayan pek çok kişi atak sonrasında kendisine kısa bir zaman ayırır: nefes egzersizleri yapmak, bir dostuyla konuşmak, sessiz bir ortamda biraz oturmak gibi yöntemlerle sakinliğe kavuşmaya çalışır.
Kimlerde daha sık görülür?
Panik atak toplumun her kesiminde, her yaş grubunda ve her cinsiyette görülebilir. Fakat istatistiksel veriler, kadınlarda panik bozukluk sıklığının erkeklere oranla yaklaşık iki kat fazla olduğunu gösterir. Bu farklılıkta hormon döngüleri, kadınların toplumsal roller nedeniyle yaşadığı ek stresler ve belki de biyolojik yatkınlıklar etkili olabilir. Ayrıca genellikle genç erişkinlik döneminde (15–25 yaş aralığı) daha sık tanı alındığı gözlemlenir; bununla birlikte orta yaşta ve ileri yaşlarda panik atak yaşayanların sayısı da az değildir.
Genetik yatkınlık, daha önce belirttiğimiz gibi önemli bir etmendir. Ailede panik bozukluğu veya diğer anksiyete bozuklukları bulunan bireylerin benzer sorunlar yaşama olasılığı artar. Stresli ve travmatik yaşam olayları da panik atak riskini yükseltir. Örneğin, çocuklukta istismara uğramış, duygusal olarak ihmale maruz kalmış, büyük doğal afet veya kaza gibi travmatik deneyimler geçirmiş birinde ileriki yaşlarda panik atağa yatkınlık görülebilir. Uzun süreli kronik stres, ağır iş yükü, maddi zorluklar veya ilişki problemleri gibi faktörler de panik atakları tetikleyebilir.
Bunun yanı sıra, sağlık kaygısı yüksek olan (örneğin, hipokondriyak kişiler), mükemmeliyetçi ve kontrolcü kişilik yapısına sahip bireyler bedenlerindeki küçük değişikliklere dahi aşırı odaklanarak kaygılarını büyütebilir. Yani, “bedeni dinlemeye” çok fazla alışkın olan, en ufak bir çarpıntıyı bile ciddiyetle yorumlayan kişilerin panik atağa girme ihtimali, bedenindeki ufak oynamaları normal karşılayanlara göre daha fazladır.
Panik Atak Belirtileri
Fiziksel belirtiler
Panik atak sırasında ortaya çıkan fiziksel belirtiler genellikle son derece güçlü ve rahatsız edicidir. Kişi, bu belirtileri yaşarken “gerçekten kalp krizi geçiriyorum” ya da “nefes alamayıp boğulacağım” gibi korkulara kapılabilir. Yaygın fiziksel belirtiler şunlardır:
Kalp çarpıntısı veya hızlı kalp atışı: Göğüste çarpıntı, kalbin göğüsten fırlayacakmış gibi atması ya da düzensiz atış hissi.
Terleme: Aniden soğuk ya da sıcak ter boşalması, özellikle avuç içlerinde ve alında yoğun terleme.
Titreme veya sarsılma: Eller, bacaklar ya da tüm vücutta fark edilebilen titremeler.
Nefes darlığı: Kişi derin nefes almakta güçlük çekebilir, sanki “hava yetmiyor” duygusuna kapılabilir.
Göğüs ağrısı veya sıkışma: Kalp krizi sanılabilecek kadar şiddetli bir ağrı ya da göğüste basınç.
Mide bulantısı: Yoğun endişeye bağlı mide bulantısı, karında kramp ya da hazımsızlık hissi.
Baş dönmesi veya bayılma hissi: Göz kararması, dengesizlik, sersemlik duyumu.
Üşüme veya sıcak basması: Ani sıcaklık dalgalanmaları veya üşüme titremesi.
Uyuşma veya karıncalanma: Genellikle ellerde, kollarda, bacaklarda veya yüz bölgesinde hissedilen karıncalanma.
Bu fiziksel semptomların büyük bölümü, aniden yükselen adrenalin ve sempatik sinir sisteminin aşırı uyarılması sonucunda gelişir. Normal şartlarda beden bu tepkileri gerçek bir tehdit anında vererek kişiyi hayatta tutmaya çalışır, ancak panik atağı esnasında bu sistem yanlış alarmla devreye girmiştir. Kişinin korkusu da bu fiziksel belirtileri şiddetlendirir ve bir kısır döngü meydana gelir.
Psikolojik belirtiler
Fiziksel duyumların yanı sıra panik atağa eşlik eden son derece rahatsız edici psikolojik belirtiler mevcuttur. Bu belirtiler, kişinin atağı atlatmasını zorlaştırır ve korkuyu daha da pekiştirir:
Yoğun korku veya ölüm korkusu: Kişi, kısa süre sonra öleceğine neredeyse kesin gözüyle bakabilir. “Sonum geldi” düşüncesi baskın hale gelir.
Kontrolü kaybetme veya delirme korkusu: “Aklımı yitiriyorum, kontrolüm kalmadı!” hissi belirgindir. Kişi çığlık atacağından, çevresine zarar vereceğinden ya da tamamen bilinç kaybına uğrayacağından endişe eder.
Derealizasyon: Çevrenin gerçek olmadığı, her şeyin bir rüya ya da film sahnesiymiş gibi hissedildiği algı bozukluğu.
Depersonalizasyon: Kendi bedenine ve düşüncelerine yabancılaşma, sanki başkasının bedenindeymiş gibi hissetme.
Bu tür psikolojik belirtiler, panik atağın en korkutucu yanlarını oluşturur. Zira kişi gerçekten “delirdiğini” ya da “kalıcı beyin hasarı” geçirdiğini sanabilir. Oysaki bütün bu hisler panik atağın tipik yansımalarıdır ve atağın sona ermesiyle birlikte bu korku ve hisler de genellikle yatışır.
Gece panik atak belirtileri
Panik atakların sadece gündüz ya da uyanıkken değil, uykudayken de ortaya çıkabileceğini unutmamak gerekir. Gece panik atakları sırasında kişi, derin uykudayken aniden dehşet içinde uyanır. Aniden uyanmayla birlikte kalbin hızla çarptığı, nefesin kesildiği, boğulma hissi veya ölüm korkusu gibi tipik panik semptomları yaşanır. Kişi çoğu zaman “kabus mu gördüm yoksa?” diye düşünebilir, ancak rüya veya kâbustan farklı olarak bu korkunun nedeni belli değildir. Gece panik atakları, uykunun kalitesini ciddi oranda düşürebilir ve kişiyi ertesi gün daha yorgun ve kaygılı hale getirir.
Bu durum, kimi zaman kişinin uykuya dalmaktan korkmasıyla sonuçlanır. “Tekrar panik atak yaşarsam?” endişesiyle uykuya dalma süreci uzar, sık sık uyku bölünmeleri yaşanır. Dolayısıyla gece panik atakları, panik bozukluğun tedavisini ve yönetimini daha da zorlaştırabilir. Ancak nefes egzersizleri, gevşeme teknikleri ve gerekiyorsa ilaç tedavisiyle gece panik ataklarının da üstesinden gelmek mümkündür.
Panik atağı diğer rahatsızlıklardan ayırt etmek
Panik atak semptomları, kalp krizi, astım atağı veya tiroid bozuklukları gibi durumlarla karıştırılabilir. Özellikle şiddetli göğüs ağrısı, nefes darlığı ve baş dönmesi gibi belirtiler, acil servise koşulmasına neden olur. Kardiyolojik incelemeler sonucu kalpte bir sorun olmadığı ortaya çıkınca hekimin yönlendirmesiyle psikiyatrik bir değerlendirmeye başvurulur.
Kalp krizi: Genellikle göğüs ağrısı eforla bağlantılıdır ve 5–10 dakikadan uzun sürer. Dinlenmekle geçmez, EKG ve kan testlerinde belirgin değişiklikler saptanır. Panik atağında ise testler normal çıkar.
Astım atağı: Nefes darlığı astımda da mevcuttur ancak hırıltılı solunum, göğüste sıkışma hissi ve soluk alıp vermede belirgin zorlanma görülür. Astım ilaçları (örneğin bronkodilatörler) durumu hafifletir. Panik atakta ise bu ilaçlar genellikle etkisiz kalır.
Hipertiroidi: Tiroid bezinin aşırı çalışması çarpıntı, terleme, sinirlilik gibi belirtilere neden olur. Kan testleri (T3, T4, TSH) ile kolayca ayırt edilebilir. Gerekirse endokrinoloji uzmanı devreye girer.
Hipoglisemi: Kan şekeri düşüklüğü titreme, terleme, çarpıntı yapabilir. Bir şeyler yiyince veya glikoz alındığında belirtiler azalır. Panik atakta ise bu çözüm olmaz.
Diğer yandan, panik atak semptomları depresyon, diğer anksiyete bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu veya fobilerle de iç içe geçebilir. Bu nedenle doğru tanı koymak için kapsamlı bir psikolojik değerlendirme önemlidir. Eğer panik atak olduğunu düşünüyorsanız, bir psikiyatri uzmanına görünmek ve gerektiğinde fiziksel muayenelerle diğer olası sorunları ekarte ettirmek sağlıklı olacaktır.
Panik atakla baş etmenin ilk adımları
Her ne kadar asıl konu başlığımız panik atağın ne olduğu ve belirtileri olsa da, kısaca hangi temel adımların panik atağa iyi gelebileceğinden söz etmek faydalı olabilir:
Nefes egzersizleri: Atak sırasında yavaş ve derin nefes almak, bedendeki aşırı uyarılmayı azaltabilir. Derin bir nefes alıp birkaç saniye tutarak yavaşça vermek, panik hissini hafifletir.
Dikkati başka yöne çekmek: Etrafa bakarak beş tane nesne söylemek, vücudumuzdaki beş hissi fark etmek gibi teknikler, “şu an buradayım ve güvendeyim” duygusuna yardımcı olur.
Kas gevşeme egzersizleri: Vücuttaki büyük kas gruplarını sırayla kasıp gevşetmek, bedensel gerginliği azaltır.
Kendi kendine telkin: “Bu sadece bir panik atak, geçecek ve ben güvendeyim” gibi düşüncelerin tekrarlanması, korku düzeyini düşürebilir.
Profesyonel yardım: Tekrarlayan ataklar, “panik bozukluk” haline gelmeden psikiyatrist veya psikolog desteğine başvurmak, süreci çok daha kolay yönetmenizi sağlar.
Tüm bu yöntemler, atağı tamamen ortadan kaldırmasa da atağın süresini ve şiddetini azaltmaya yardımcı olabilir. Bunun yanı sıra, tedaviye yönelik çeşitli psikoterapi yaklaşımları (bilişsel davranışçı terapi gibi) ve gerektiğinde ilaç tedavisi (antidepresanlar) devreye girebilir.
Panik atakta “beklenti kaygısı”
Bahsedilmeye değer bir başka önemli nokta ise, panik atakların kendisinden çok atakların ne zaman geleceği korkusunun da kişiyi yıpratmasıdır. “Beklenti kaygısı” denilen bu durum, panik bozukluğu yaşayan bireylerin günlük hayatta sürekli tetikte olmalarına yol açar. Örneğin, “Ya bu otobüste panik atak geçirirsem, inemeden herkes bana bakarsa?” gibi düşünceler nedeniyle toplu taşımaya binmekten kaçınırlar. Zamanla kaçındıkları durumlar çoğalır ve yaşam alanları daralır.
Bu beklenti kaygısı, kişinin özgürlüğünü ciddi anlamda kısıtlayan, atak olmadan bile kaygı içinde yaşamaya sebep olan bir durumdur. Hatta bazı insanlar, atağın kendisinden ziyade, “Atak gelirse ne yaparım?” korkusuyla günlerini geçirir. İşte bu nedenle panik bozuklukta asıl hedef, sadece atağı durdurmak değil, kişinin bu beklenti kaygısını aşmasını da sağlamaktır.
Panik atağın sosyal ve duygusal etkileri
Panik atak yaşayan kişiler, zamanla sosyal çevrelerinden uzaklaşabilirler. Örneğin, “Arkadaşlarımla dışarıda yemek yerken atak geçirirsem rezil olurum” düşüncesi onları sosyalleşmekten alıkoyabilir. Çalışma hayatında da performans düşüşü yaşanabilir, sık devamsızlık ya da “İşimde panik atak geçirirsem?” kaygısı olabilir. Yakın ilişkilerde ise partnerin veya aile bireylerinin nasıl tepki vereceği konusunda endişeler görülür. Bu süreçte kişinin özgüveni sarsılır, kendini “sürekli korkan, zayıf” biri olarak algılamaya başlayabilir.
Aile ve arkadaşların panik atağa karşı anlayışlı bir tutum sergilemesi önemlidir. Zaman zaman çevreden “Ne var canım? Abartıyorsun, sakin ol!” gibi sözler duyulabilir. Bu yaklaşım panik atağı olan kişiyi daha da yalnızlaştırır. Kişi isteyerek panik atak geçirmez ve atağın korkunç hissettirdiğini mantıkla açıklamak o anda çok zordur. Destekleyici bir tutum, “Yanındayım, güvendesin, istersen nefes egzersizi yapalım” gibi öneriler, atağın geçmesinde çok daha etkilidir.
Bununla birlikte, panik atakların her zaman tam olarak ortadan kaybolacağı söylenemese de, doğru tedavi ve destekle atakların sıklığı ve şiddeti önemli ölçüde azaltılabilir. Kişi tekrar özgüven kazanır, sosyal hayatına daha rahat devam edebilir. Panik atağı yenmek veya onunla yaşamayı öğrenmek mümkündür.
Kişisel farkındalığın önemi
Panik atak konusunda en kritik noktalardan biri, kişinin bedensel ve zihinsel farkındalığını artırmasıdır. Bazen aşırı yorgunluk, fazla kafein tüketimi, yoğun stres altındaki bir dönemde panik atağa yatkınlık artar. Bu nedenle, kafein ve alkolden uzak durmak, düzenli uyku uyumak, stresi azaltmak için spor yapmak veya yoga/meditasyon gibi gevşeme teknikleri uygulamak atakları önemli oranda hafifletebilir. Ayrıca, panik bozukluğu olan bireylerin kan şekeri düşüşü gibi durumlara hassas olabileceği bilinir; düzenli ve sağlıklı beslenme de bir korunma yöntemidir.
Bilişsel-davranışçı terapi (BDT) gibi psikoterapi yöntemleri, kişinin “felaketleştirici” düşünce kalıplarını değiştirmeyi hedefler. “Kalbim hızlı atıyor, kesin öleceğim!” düşüncesinin yerine, “Kalbim hızlı atıyor çünkü kaygılıyım, fakat kalp krizi geçirmiyorum, bu bir panik atağı ve geçecek” gibi daha gerçekçi yorumlamalar konulmaya çalışılır. Zamanla bu tür düşünce değişiklikleri, atakların şiddetini azaltabilir ya da kişinin atak sırasında daha kontrollü hissetmesine yardım edebilir.
Gece ataklarına karşı uyku hijyeni
Özellikle gece panik atakları yaşayan kişilerin uyku kalitelerini artırmaya yönelik adımları gözden geçirmesi önemlidir. “Uyku hijyeni” denilen yöntemler şu şekilde özetlenebilir:
Her gün aynı saatlerde yatağa gidip uyanmak,
Yatmadan önce ağır yemeklerden, kafeinden ve aşırı uyarıcı (aşırı parlak ekranlar, sert müzik vb.) aktivitelerden kaçınmak,
Ilık bir duş almak, sessiz ve karanlık bir ortamda uyumak,
Yatakta uzun süre uyanık kalmamak; 20 dakika içinde uykuya dalamazsanız kalkıp sessiz sakin bir etkinlikle uğraşmak, uykunuz gelince tekrar yatağa dönmek.
Bu basit yöntemler, gece panik atağı riskini tamamen sıfırlamasa da, vücudun sakinliğe geçişini kolaylaştırarak atağın şiddetini hafifletebilir ya da sıklığını azaltabilir.
Sonuç ve hatırlatma
Panik ataklar, ansızın gelen yoğun bir korku ve fiziksel alarm tepkileriyle karakterizedir. Genellikle kısa sürse de kişiye yaşattığı deneyim çok sarsıcı olabilir. Bu ataklar tekrarlayıp kişinin yaşam alanını kısıtlamaya başladığında ise panik bozukluktan söz edilir. Panik bozukluk, hem ilaçlar hem de psikoterapi (özellikle bilişsel-davranışçı terapi) ile oldukça başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Gevşeme egzersizleri, nefes kontrolleri ve duygu düzenleme teknikleri, atağı yumuşatmaya yardımcıdır.
Eğer panik atak yaşadığınızdan şüpheleniyorsanız veya yakınlarınızda bu durumu yaşayan biri varsa, uzman desteği almak önemlidir. Öncelikle tıbbi tetkiklerle olası fiziksel rahatsızlıkların olmadığından emin olmak, ardından bir psikiyatrist veya klinik psikolog yardımıyla panik atağın kökenine inmek ve tedaviyi planlamak süreci büyük ölçüde kolaylaştırır. Sosyal çevre desteği, tedavinin bir parçası olarak da değerlidir; ailenizin, dostlarınızın ve iş ortamının anlayışıyla, panik ataklarla mücadelede daha güçlü hissedebilirsiniz.
Son yıllarda özellikle psikoterapi alanında yeni yöntemler (ör. Mindfulness temelli terapiler) de panik bozukluk yönetiminde yer bulmuştur. Kişiye, atak sırasında bedensel duyumlara yargısızca bakabilme, “anı fark etme” ve düşüncelerini kabullenme becerisi kazandırılır. Bu yaklaşım da kaygıyı azaltarak atağın şiddetini hafifletebilir.
Unutmayın ki panik atak, dayanılmaz görünen bir korku seli olsa bile, geçici bir durumdur. Vücudun “yanlış alarm” sinyalidir ve gerçek anlamda kalıcı bir hasar bırakmaz. Bilinçli şekilde bu atağı tanımak, bunun gelip geçtiğini deneyimlemek ve uzman eşliğinde sağlıklı başa çıkma becerileri öğrenmek, hayat kalitenizi tekrar yükseltecek önemli adımlardır. Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme, yeterli uyku ve stresi azaltma yöntemleri de panik atağı kontrol altına almak için tamamlayıcı etkenlerdir.
Özetle, panik atak güçlü ve korkutucu olabilir, ancak doğru bilgiler, profesyonel destek ve yaşam tarzı düzenlemeleri ile yönetilebilir. Her ne kadar atağın anlık yoğunluğu sizi çaresiz hissettirse de, bu durumun kalıcı olmadığını, hatta çoğu zaman 10-30 dakika içinde kendiliğinden yatıştığını aklınızda tutmak önemlidir. Panik atak yaşayan birey, bu bilinci taşıdığında, atak geldiğinde korkudan felç olmak yerine “Yine geldi, ama geçtiğini biliyorum, şimdi nefesime odaklanacağım” diyerek süreci daha az zarar görecek şekilde atlatabilir.